Nagranie zrealizowano na zlecenie Muzeum Stanisława Staszica w Pile
Maciej Usurski, kustosz muzeum sąsiadującego z naszym kościołem, opowiada o roli ks. Staszica w obradach Sejmu Czteroletniego oraz uchwaleniu Konstytucji 3 Maja.
Biskup Diecezjalny Edward Dajczak bardzo serdecznie zaprasza Róże Różańcowe z całej diecezji i wszystkich, którym bliska jest modlitwa różańcowa do udziału w IX Diecezjalnej Pielgrzymce Żywego Różańca do Skrzatusza, która odbędzie się w sobotę, 29 maja 2021 r.
W tych szczególnych okolicznościach program pielgrzymki będzie realizowany w namiocie na placu sanktuaryjnym z zachowaniem wszystkich zasad bezpieczeństwa sanitarnego.
Program rozpocznie się o godzinie 10:00 i zakończy ok. 15:00. Ze względu na bezpieczeństwo sanitarne prosimy o indywidualne pielgrzymowanie, przynajmniej przedstawicieli z każdej parafii.
Zdajemy sobie sprawę z faktu, że wiele osób w tym roku nie weźmie udziału w pielgrzymce, a organizacja wyjazdów autokarowych nie będzie możliwa, dlatego prosimy o zorganizowanie wyjazdów prywatnie, samochodami osobowymi. Dla osób, które nie będą mogły wziąć udziału w pielgrzymce, przeprowadzona zostanie transmisja przez nasze diecezjalne „Dobre Media” www.dobremedia.org
Program spotkania: 10:00 Powitanie pielgrzymów 10:15 Konferencja formacyjna (ks. dr Piotr Pękul) 10:45 Nabożeństwo różańcowe 11:30 Przerwa 12:00 NAJŚWIĘTSZA EUCHARYSTIA 13:30 Możliwość indywidualnego nawiedzenia sanktuarium oraz spożycia posiłku 14:30 Nabożeństwo majowe i zakończenie pielgrzymki
Z zapewnieniem o modlitwie ks. Paweł Wojtalewicz moderator Żywego Różańca
Otaczamy gorliwą modlitwą całą umiłowaną Ojczyznę, a szczególnie nasze miasto i naszą parafię.
Boże, Ty dałeś narodowi polskiemu w Najświętszej Maryi Pannie przedziwną pomoc i obronę, † spraw łaskawie, aby za wstawiennictwem naszej Matki i Królowej, * religia nieustannie cieszyła się wolnością, a ojczyzna rozwijała się w pokoju. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, † który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków.
Obraz „Konstytucja 3 Maja 1791 roku” Jana Matejki z 1891 r.
Jako Pilanie wiemy, że urodzony w naszym mieście ks. Stanisław Staszic był myślicielem oświeceniowym i miłośnikiem nauki. Był także autorem broszury, która wywarła wpływ na powstanie Konstytucji 3 Maja. Po studiach w Paryżu, gdzie nasiąkł ideami oświeceniowymi, wrócił do Polski. Został nauczycielem dzieci magnata Andrzeja Zamoyskiego. To właśnie wówczas napisał „Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego”, uważa się, że to ów tomik zainicjował ruch reform podczas Sejmu Czteroletniego. Prof. Rafał Habielski powiedział, że „ta broszura polityczna należy do pomnikowych utworów publicystyki”.
Pod numerami poniżej znajdziemy opis postaci, które uwiecznił Jan Matejko
1. Stanisław Małachowski (1736–1809), marszałek Sejmu Wielkiego 2. Aleksander Linowski (ok. 1759–1820), poseł na Sejm Wielki, zwolennik konstytucji 3. Ignacy Wyssogota Zakrzewski (1745–1802), poseł na Sejm Wielki, zwolennik konstytucji 4. Tadeusz Kościuszko (1746–1817), generał wojsk koronnych 5. Kazimierz Nestor Sapieha (1757–1798), marszałek Sejmu Wielkiego 6. Julian Ursyn Niemcewicz (1757–1841), poseł na Sejm Wielki 7. Michał Zabiełło (1760–1815), poseł na Sejm Wielki, zwolennik konstytucji 8. Jan Suchorzewski (zm. 1804 lub 1809), poseł na Sejm Wielki, przeciwnik konstytucji 9. Stanisław Kublicki (1750–1809), poseł na Sejm Wielki, zwolennik konstytucji 10. Franciszek Ksawery Branicki (ok. 1730–1819), hetman wielki koronny, przeciwnik konstytucji 11. Hugo Kołłątaj (1750–1812), ksiądz, podkanclerzy koronny, współautor konstytucji 12. Feliks Turski (1720–1800), biskup krakowski (lub Tymoteusz Gorzeński) 13. Ignacy Potocki (1750–1809), marszałek wielki litewski, współautor konstytucji 14. Adam Kazimierz Czartoryski (1734–1823), starosta generalny ziem podolskich, zwolennik konstytucji 15. Scipione Piattoli (1749–1809), sekretarz prywatny królewski, współautor konstytucji 16. Tadeusz Matuszewicz (1765–1819), poseł na Sejm Wielki 17. Stanisław August Poniatowski (1732–1798), król polski 18. Anna Charlotta Dorota von Medem (1761–1821), księżna kurlandzka (lub Róża z Martynkowskich Dekertowa) 19. Elżbieta z Szydłowskich Grabowska (1748/9–1810), metresa królewska 20. Jan Dekert (1738–1790), prezydent miasta Warszawy 21. Antoni Stanisław Czetwertyński-Światopełk (1748–1794), zwolennik konstytucji 22. Antoni Polikarp Złotnicki (ok. 1750–1830), poseł na Sejm Wielki, przeciwnik konstytucji 23. Francuski rojalista 24. Jan Kiliński (1760–1819), mistrz szewski 25. Klemens Maria Hofbauer (1751–1820), ksiądz redemptorysta 26. Stanisław Staszic (1755–1826), ksiądz, działacz oświeceniowy 27. Andrzej Hieronim Zamoyski (1716–1792), były wojewoda inowrocławski, autor Kodeksu Zamoyskiego 28. Tymoteusz Gorzeński (1743–1825), biskup smoleński 29. Kazimierz Konopka (1769–1805), sekretarz Hugona Kołłątaja 30. Ksiądz prawosławny 31. Paweł Ksawery Brzostowski (1739–1827), ksiądz (lub Józef Stępkowski) 32. Antoni Tyzenhauz (1733–1785), b. zarządca litewskich ekonomii królewskich 33. Chłop 34. Józef Poniatowski (1763–1813), generał wojsk koronnych 35. Stanisław Mokronowski (1761–1821), poseł na Sejm Wielki 36. Młody Żyd 37. Stary Żyd
Obraz Gerarda van Honthorsta sprzed 400 lat – św. Józef uczy małego Jezusa rzemiosła
W dzień św. Józefa Rzemieślnika przypominamy o odpustach w Roku Jubileuszowym.
Dekret Penitencjarii Apostolskiej w sprawie odpustów w Roku Świętego Józefa
Udziela się daru specjalnych Odpustów z okazji Roku Jubileuszowego Świętego Józefa, ogłoszonego przez Papieża Franciszka dla uczczenia 150. rocznicy ogłoszenia Świętego Józefa Patronem Kościoła powszechnego.
Dziś upływa 150 lat od publikacji Dekretu Quemadmodum Deus, którym błogosławiony Pius IX, poruszony poważnymi i smutnymi okolicznościami, w jakich znajdował się Kościół osłabiony przez ludzką wrogość, ogłosił Świętego Józefa Patronem Kościoła katolickiego.
Aby uwiecznić zawierzenie całego Kościoła potężnemu patronatowi Opiekunowi Jezusa, Papież Franciszek postanowił, że od dnia dzisiejszego, rocznicy ogłoszenia owego Dekretu oraz dnia poświęconego Najświętszej Dziewicy Niepokalanej i Oblubienicy najczystszego Józefa, aż do dnia 8 grudnia 2021, będzie obchodzony specjalny Rok Świętego Józefa, w którym każdy wierny, za jego przykładem, będzie mógł codziennie umacniać własne życie wiary, aby w pełni realizować wolę Bożą.
W ten sposób wszyscy wierni będą mieli możliwość zaangażowania się,
poprzez modlitwy i dobre czyny, aby z pomocą Świętego Józefa, głowy
niebiańskiej Rodziny z Nazaretu, uzyskali pociechę i wsparcie w ciężkich
utrapieniach ludzkich i społecznych, które dręczą współczesny świat.
Pobożność względem Opiekuna Odkupiciela rozwinęła się szeroko na przestrzeni dziejów Kościoła, który nie tylko przyznaje mu cześć najwyższą po Matce Bożej i jego Oblubienicy, ale także powierzył mu liczne patronaty.
Magisterium Kościoła wciąż odkrywa dawną i nową wielkość tego skarbu,
którym jest Święty Józef, i jak gospodarz domu w Ewangelii św. Mateusza
„ze swego skarbca wydobywa rzeczy nowe i stare” (Mt 13, 52).
Wielką pomocą dla osiągnięcia zamierzonego celu będzie dar odpustów,
których Penitencjaria Apostolska, przez niniejszy Dekret wydany zgodnie z
wolą Papieża Franciszka, łaskawie udziela w Roku Świętego Józefa.
Udziela się Odpustu zupełnego pod zwykłymi warunkami (sakramentalna
spowiedź, Komunia eucharystyczna oraz modlitwa w intencjach Ojca
Świętego) wiernym, którzy wyrzekając się w duchu wszelkiego grzechu, w
sposób określony przez tę Penitencjarię Apostolską uczestniczyć będą w
wydarzeniach Roku Świętego Józefa.
Święty Józef, autentyczny człowiek wiary, zaprasza nas, abyśmy na nowo odkryli synowską więź z Ojcem, odnowili wierność modlitwie, przyjmowali postawę słuchania i odpowiadali z głębokim rozeznaniem na wolę Bożą. Udziela się Odpustu zupełnego tym, którzy przez co najmniej 30 minut będą rozważać Modlitwę Pańską lub wezmą udział w przynajmniej jednym dniu skupienia z medytacją o Świętym Józefie.
Ewangelia nadaje Świętemu Józefowi tytuł „człowiek sprawiedliwy” (Mt 1, 19): on, stróż „wewnętrznej tajemnicy, która znajduje się w głębi serca i duszy”, depozytariusz tajemnicy Boga i przez to szczególny Patron forum wewnętrznego, zachęca nas do odkrywania wartości milczenia, roztropności i uczciwości w wypełnianiu swoich obowiązków. Cnota sprawiedliwości, praktykowana w sposób wzorowy przez Józefa, jest całkowitym przylgnięciem do prawa Bożego, które jest prawem miłosierdzia, „bowiem to właśnie miłosierdzie Boga prowadzi do pełni prawdziwej sprawiedliwości”. Dlatego ci, którzy na wzór Świętego Józefa spełnią uczynek miłosierdzia względem ciała lub względem duszy, będą mogli otrzymać dar Odpustu zupełnego.
To, co najistotniejsze w powołaniu Józefa, to bycie opiekunem Świętej Rodziny z Nazaretu, oblubieńcem Najświętszej Maryi Panny i prawnym ojcem Jezusa. Aby wszystkie rodziny chrześcijańskie były zachęcone do odtwarzania tego samego klimatu wewnętrznej komunii, miłości i modlitwy, w jakim żyła Święta Rodzina, udziela się Odpustu zupełnego za odmówienie świętego Różańca w rodzinach i przez narzeczonych.
Sługa Boży Pius XII, 1 maja 1955 r. ustanowił święto Św. Józefa Rzemieślnika, „w tym celu, aby godność pracy została uznana przez wszystkich i aby inspirowała życie społeczne i prawodawstwo, stanowione na fundamencie równego podziału praw i obowiązków”. Dlatego będzie mógł skorzystać z Odpustu zupełnego każdy, kto codziennie powierzać będzie swoją działalność opiece Świętego Józefa, a także każdy wierny, który w modlitwach będzie przyzywał wstawiennictwa Rzemieślnika z Nazaretu, aby każdy, kto szuka pracy, mógł znaleźć zajęcie, a praca wszystkich by była bardziej godna.
Ucieczka Świętej Rodziny do Egiptu „pokazuje nam, że Bóg jest tam, gdzie człowiek znajduje się w niebezpieczeństwie, tam gdzie człowiek cierpi, tam gdzie ucieka, gdzie doświadcza odrzucenia i opuszczenia”. Udziela się zatem Odpustu zupełnego wiernym, którzy odmawiać będą Litanię do Świętego Józefa (w tradycji łacińskiej) lub Akatyst do Świętego Józefa, w całości lub przynajmniej w części (w tradycji bizantyjskiej), lub też jakąś inną modlitwę do Świętego Józefa, właściwą dla innych tradycji liturgicznych, w intencji Kościoła prześladowanego ad intra i ad extra oraz w intencji ulżenia wszystkim chrześcijanom, którzy cierpią jakąkolwiek formę prześladowania.
Święta Teresa z Avila uznała w Świętym Józefie opiekuna we wszystkich okolicznościach życia: „Innym świętym – jak się wydaje – Pan dał łaskę wspomagania [nas] w jednej potrzebie, a ten chwalebny Święty – doświadczyłam tego – wspomaga [nas] we wszystkich”. Bardziej współcześnie, Święty Jan Paweł II potwierdził, że postać Świętego Józefa nabiera „dla Kościoła naszych czasów szczególnej aktualności w związku z nowym Tysiącleciem chrześcijaństwa”.
Aby potwierdzić na nowo powszechność patronatu Świętego Józefa w Kościele, poza wspomnianymi wyżej okolicznościami, Penitencjaria Apostolska udziela Odpustu zupełnego wiernym, którzy odmówią dowolną, prawnie zatwierdzoną modlitwę lub akt pobożności ku czci Świętego Józefa, np. „Do Ciebie, Święty Józefie”, szczególnie w dniach 19 marca i 1 maja, w Święto Świętej Rodziny Jezusa, Maryi i Józefa, w Niedzielę Świętego Józefa (w tradycji bizantyjskiej), 19 dnia każdego miesiąca i w każdą środę, będącą według tradycji łacińskiej dniem poświęconym wspomnieniu tego Świętego.
W obecnym kontekście zagrożenia sanitarnego, rozszerza się dar Odpustu zupełnego szczególnie na osoby w podeszłym wieku, na chorych, umierających i wszystkich tych, którzy z usprawiedliwionych racji nie mogą wyjść z domu, a którzy odcinając się w duchu od wszelkiego grzechu, z intencją wypełnienia, gdy tylko to będzie możliwe, zwykłych warunków, odmówią w swoim domu lub tam, gdzie zatrzymuje ich przeszkoda, akt pobożności na cześć Świętego Józefa, pocieszyciela chorych i Patrona dobrej śmierci, ofiarując z ufnością Bogu boleści i niedogodności własnego życia.
Mając na względzie duszpasterskie ułatwienie przekazywania Bożej łaski przez władzę kluczy, Penitencjaria prosi usilnie wszystkich kapłanów posiadających właściwe uprawnienia, aby chętnie i wielkodusznie oddawali się sprawowaniu sakramentu pokuty i często udzielali Komunii świętej chorym.
Niniejszy Dekret jest ważny w Roku Świętego Józefa, bez względu na jakiekolwiek inne zarządzenia.
Rzym, w siedzibie Penitencjarii Apostolskiej, dnia 8 grudnia 2020.
Od lewej Ojcowie Kapucyni: Błażej Suska, Stanisław Padewski i Justyn Rusin w 1992 r. przed kościołem pw. MB Anielskiej w Winnicy (diecezja kamieniecka)
Trwający tydzień modlitw o nowe powołania kapłańskie i zakonne jest doskonałą okazją do przypomnienia sobie o duszpasterzach, którzy głosili nam Słowo Boże i sprawowali sakramenty. Warto wspomnieć postać śp. bp. Stanisława Padewskiego OFMCap, który jako kapłan, tuż przed powstaniem parafii pw. św. Stanisława Kostki, opiekował się naszym kościołem.
Biskup Stanisław Padewski urodził się 18 września 1932 roku w Hucie Nowej pow. Buczacz (dawne województwo Tarnopolskie, obecnie część Ukrainy). Po wojnie, 1 grudnia 1945 roku, został wraz z rodziną przesiedlony z terenów Rzeczypospolitej włączonych do ZSRS do Nowego Miasteczka k. Nowej Soli. Swoją edukację rozpoczął jeszcze w rodzinnej miejscowości, jednak ze względu na tzw. repatriację i przymus osiedlenia się na Ziemiach Odzyskanych, szkołę podstawową ukończył w Nowym Miasteczku. W późniejszych latach kształcił się w Liceum Pedagogicznym oraz w Liceum Ogólnokształcącym w Nowej Soli.
27 sierpnia 1949 roku rozpoczął nowicjat w klasztorze kapucynów w Sędziszowie Małopolskim, pod kierunkiem magistra o. Apolinarego Borkowskiego. W zakonie przyjął imię Wenanty. 28 sierpnia 1950 roku złożył pierwszą profesję zakonną. Dwa lata później rozpoczął studia filozoficzno – teologiczne w Krakowie. Dnia 19 września 1953 roku złożył profesję wieczystą, a 24 lutego 1957 roku przyjął z rąk biskupa Stanisława Rosponda święcenia kapłańskie.
Po otrzymaniu święceń został skierowany do pracy w kapucyńskiej parafii w Bytomiu, gdzie pełnił obowiązki wikariusza oraz katechety. Dwa lata później wrócił do Krakowa, by od kwietnia 1959 roku katechizować w szkołach oraz uczyć śpiewu młodych braci z kapucyńskiego seminarium. Od 1961 do 1964 roku studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na Wydziale Nauk Humanistycznych (Instytut Filologii Polskiej), ukończył trzy lata studiów, następnie kontynuował je na Uniwersytecie Jagielońskim w Krakowie. Egzamin magisterski złożył 22 czerwca 1966 roku w oparciu o pracę: „Sprawy słowiańskie w piśmiennictwie polskim i łacińskim czasów Zygmunta Starego”. W lipcu 1964 roku został skierowany do Wrocławia i mianowany duszpasterzem akademickim. Rok później przeniesiono go do klasztoru i parafii w Krośnie, gdzie posługiwał jako katecheta szkół średnich. W latach 1970 – 1973 pełnił funkcję gwardiana klasztoru krakowskiego oraz spowiednika Sióstr Bernardynek i Sióstr Służebniczek.
Po zakończeniu kadencji gwardiańskiej trafił do Rozwadowa i pełnił funkcje wikariusza domu i katechety, a od 1976 roku przez 9 lat sprawował urząd gwardiana i proboszcza tamtejszego klasztoru i parafii. W tym samym czasie Kapituła Prowincjalna powierzyła mu funkcję Wikariusza Prowincjalnego, która została podtrzymana przez dwie kolejne kadencje. W 1979 roku został wybrany jako członek do Komitetu organizacyjnego obchodu „300-lecia osiedlenia się Kapucynów w Polsce”.
Od 1985 roku przebywał i pracował kolejno w Pile i Sędziszowie Małopolskim. Specjalizujący się w badaniu dziejów Kościoła w naszym mieście i regionie, ks. dr Jarosław Wąsowicz SDB, dotarł do informacji, że o. Stanisław podczas posługi w Pile opiekował się osobami zrzeszonymi w NSZZ „Solidarność”, z którymi spotykał się w naszym obecnym kościele parafialnym.
W 1988 roku wyjechał do posługi katolikom w zachodniej części ZSRS, na terenie Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. W tym czasie pełnił funkcję duszpasterza w parafiach: Bar, Połonne, Kijów, Starokonstantynów i Szepetówka. Po rocznej tułaczce, w 1989 roku zamieszkał w Starokonstantynowie i rozpoczął starania o odzyskanie klasztoru i kościoła. W 1990 roku został proboszczem w tymże mieście. 7 czerwca 1991 roku został mianowany przez Ministra Prowincjalnego, o. Józefa Mizerę, delegatem Prowincjała Prowincji Krakowskiej na Ukrainie i w ZSRS. Do jego kompetencji należało: przyjmowanie kandydatów do postulatu i nowicjatu, reprezentowanie Prowincjała i Prowincji wobec władz kościelnych i państwowych, koordynowanie apostolstwa i życia zakonnego braci. W 1992 roku trafił do Winnicy, gdzie został mianowany gwardianem domu oraz proboszczem. W tym samym czasie pełnił posługę duszpasterza w okolicznych miejscowościach: Teplik, Graczów, Kuna i Samczyńce.
13 kwietnia 1995 roku, z nominacji Papieża Jana Pawła II, został mianowany biskupem tytularnym Diecezji Tigia i biskupem pomocniczym diecezji Kamieniecko-Podolskiej. 10 czerwca 1995 roku przyjął z rąk abpa Antonio Franco, nuncjusza apostolskiego na Ukrainie, świecenia biskupie w katedrze w Kamieńcu Podolskim. 10 października 1998 został sufraganem w Archidiecezji Lwowskiej przy metropolicie kard. Marianie Jaworskim. 4 maja 2002 roku został mianowany ordynariuszem nowo utworzonej Diecezji Charkowsko-Zaporoskiej. 10 lipca 2002 roku miał miejsce uroczysty ingres w katedrze Wniebowzięcia NMP w Charkowie. Swoją funkcję ordynariusza diecezji Charkowsko-Zaporoskiej pełnił do 19 kwietnia 2009 roku, kiedy to przeszedł na emeryturę.
Po zakończeniu posługi ordynariusza diecezji wyraził wolę powrotu do Polski oraz posługiwania w kapucyńskiej wspólnocie prowincjalnej. Na jego prośbę Zarząd Prowincji skierował go do wspólnoty braterskiej w Kielcach. Widząc jednak wielką potrzebę posługi pasterskiej na wschodzie, po kilku miesiącach pobytu w Kielcach, wrócił na Ukrainę, by resztkami sił, mimo nękających go chorób, służyć Kościołowi w potrzebie. 1 lipca 2012 roku powrócił do Polski i został skierowany do klasztoru w Sędziszowie Małopolskim.
29 stycznia 2017 roku, ze swojej celi zakonnej w klasztorze sędziszowskim, odszedł do Pana, by razem ze świętymi oczekiwać dnia zmartwychwstania umarłych. Tymczasowo został pochowany w grobowcu kapucynów na miejscowym cmentarzu, a 8 kwietnia 2017 roku spoczął w krypcie konkatedry w Zaporożu.
Módlmy się o życie wieczne dla zmarłych duszpasterzy naszego kościoła i naszej parafii, niech wypraszają nowe i liczne powołania kapłańskie i zakonne z naszej pilskiej ziemi.
W tygodniu modlitw o powołania kapłańskie i zakonne prosimy Pana Żniwa żeby powołał nowych robotników do pracy w Swej Winnicy. Prosimy o nowe powołania szczególnie z naszej parafii.
Figura św. Marka Ewangelisty na koszu ambony w naszym kościele
W tym roku Niedziela Dobrego Pasterza przypada 25 kwietnia, czyli w dzień liturgicznego wspomnienia św. Marka Ewangelisty. Praktyka modlitwy w intencji powołań do kapłaństwa i życia konsekrowanego została wprowadzona przez św. papieża Pawła VI.
58. ŚWIATOWY DZIEŃ MODLITW O POWOŁANIA 2021 r.
ORĘDZIE OJCA ŚWIĘTEGO FRANCISZKA
Święty Józef: Marzenie Powołania
Drodzy Bracia i Siostry!
8 grudnia ubiegłego roku, z okazji 150. rocznicy ogłoszenia św. Józefa patronem Kościoła powszechnego, rozpoczął się specjalny Rok jemu poświęcony (por. Dekret Penitencjarii Apostolskiej z 8 grudnia 2020 r.). Ze swej strony napisałem List apostolski Patris corde, aby „wzbudzić większą miłość dla tego wielkiego Świętego”. Jest on bowiem postacią niezwykłą, a jednocześnie „tak bliską ludzkiej kondycji każdego z nas”. Święty Józef nie zadziwiał, nie był obdarzony szczególnymi charyzmatami, nie wydawał się wyjątkowy w oczach tych, którzy go spotykali. Nie był sławny i nie zwracał na siebie uwagi: Ewangelie nie odnotowują ani jednego jego słowa. A jednak, poprzez swoje zwyczajne życie, uczynił coś niezwykłego w oczach Boga.
Bóg patrzy na serce (por. 1 Sm 16, 7) i w św. Józefie rozpoznał serce ojca, zdolne do dawania i odradzania życia w codzienności. Do tego zmierzają powołania: do rodzenia i odradzania życia każdego dnia. Pan pragnie kształtować serca ojców, serca matek: serca otwarte, zdolne do wielkiego zaangażowania, hojne w dawaniu siebie, współczujące w pocieszaniu smutków i mocne, aby umacniać nadzieje. Tego właśnie potrzebuje kapłaństwo i życie konsekrowane, zwłaszcza dzisiaj, w czasach naznaczonych słabością i cierpieniem, także z powodu pandemii, która rodzi niepewność i lęk, co do przyszłości i samego sensu życia. Święty Józef wychodzi nam na spotkanie ze swoją łagodnością, jako święty z sąsiedztwa; jednocześnie jego mocne świadectwo może wyznaczyć nam kierunek na naszej drodze.
Św. Józef sugeruje nam trzy słowa klucze dotyczące powołania każdego z nas. Pierwszym z nich jest sen-marzenie. Wszyscy w życiu marzą o spełnieniu. I słuszne jest karmienie wielkich oczekiwań, wzniosłych perspektyw, których nie są w stanie zaspokoić ulotne cele, takie jak sukces, pieniądze czy rozrywka. Istotnie, gdybyśmy poprosili ludzi o wyrażenie w jednym słowie marzenia o życiu, nietrudno byłoby wyobrazić sobie odpowiedź: „miłość”. A to właśnie miłość nadaje sens życiu, ponieważ objawia jego tajemnicę. Życie bowiem posiadamy naprawdę jedynie tylko wówczas, gdy je w pełni dajemy. Św. Józef ma nam wiele do powiedzenia w tym względzie, ponieważ poprzez sny, które wzbudził w nim Bóg, uczynił swoje życie darem.
Ewangelie opowiadają o czterech snach (por. Mt 1, 20; 2,13.19.22). Były to boskie wezwania, ale nie było łatwo je przyjąć. Po każdym śnie Józef musiał zmieniać swoje plany i podjąć wyzwanie, poświęcając swoje własne plany, aby dostosować się do tajemniczych planów Boga. Ufał do końca. Możemy jednak zadać sobie pytanie: „Czym był sen nocny, by pokładać w nim tak wielką ufność?”. Choć w starożytności poświęcano snom wiele uwagi, to jednak był on mało istotny, w porównaniu z konkretną rzeczywistością życia. Jednak św. Józef bez wahania pozwolił się prowadzić snom. Dlaczego? Ponieważ jego serce było nakierowane na Boga, było już na Niego nastawione. Jego czujne „ucho wewnętrzne” potrzebowało tylko małego skinienia, aby rozpoznać Jego głos. Dotyczy to także naszych powołań: Bóg nie lubi objawiać się w sposób spektakularny, forsując naszą wolność. Łagodnie przekazuje nam swoje plany, nie oślepia nas świetlistymi wizjami, ale delikatnie zwraca się do naszego najgłębszego wnętrza, stając się dla nas najbliższym i przemawiając do nas poprzez nasze myśli i uczucia. I tak, jak to uczynił ze świętym Józefem, tak i nam proponuje cele wzniosłe i zaskakujące.
Istotnie, sny doprowadziły Józefa do wydarzeń, których nigdy by sobie nie wyobraził. Pierwszy zachwiał jego zaślubinami, ale uczynił go ojcem Mesjasza; drugi zmusił go do ucieczki do Egiptu, ale ocalił życie jego rodziny. Po trzecim, który zapowiadał powrót do ojczyzny, czwarty zmusił go do ponownej zmiany planów, kierując z powrotem do Nazaretu, właśnie do miejsca, w którym Jezus miał rozpocząć głoszenie królestwa Bożego. We wszystkich tych wstrząsach zwyciężała odwaga podążania za wolą Bożą. Tak właśnie dzieje się w powołaniu: Boże wezwanie zawsze popycha do wyjścia, do dawania siebie, do przekraczania siebie. Nie ma wiary bez ryzyka. Tylko ufne poddanie się łasce, odłożenie na bok własnych planów i wygód, pozwala prawdziwie powiedzieć Bogu „tak”. A każde „tak” przynosi owoce, ponieważ wpisuje się w większy plan, który widzimy zaledwie w zarysie, ale który Boski Artysta zna i realizuje, aby uczynić z każdego życia arcydzieło. W tym sensie św. Józef stanowi wzorcową ikonę akceptacji Bożych planów. Jego akceptacja jest jednak aktywna: nigdy nie rezygnuje, ani się nie poddaje, „nie jest człowiekiem biernie zrezygnowanym. Jego uczestnictwo jest mężne i znaczące” (List apost. Patris corde, 4). Oby pomagał wszystkim, a zwłaszcza ludziom młodym w rozeznawaniu, realizowaniu Bożych marzeń wobec nich; oby inspirował do odważnego przedsięwzięcia, by powiedzieć „tak” Panu, który zawsze zaskakuje i nigdy nie zawodzi!
Drugim słowem charakteryzującym drogę św. Józefa i jego powołania jest służba. Ewangelie ukazują, że on we wszystkim żył dla innych, a nigdy dla siebie. Święty lud Boży nazywa go przeczystym oblubieńcem, ujawniając w ten sposób jego zdolność do miłowania, bez zatrzymywania czegokolwiek dla siebie. Uwalniając miłość od wszelkiego zawłaszczenia, otworzył się w istocie na jeszcze bardziej owocną służbę: jego pełna miłości troska objęła całe pokolenia, jego troskliwa opieka uczyniła go patronem Kościoła. Jest on również patronem dobrej śmierci, będąc tym, który potrafił wcielić w życie sens życia jako ofiary. Jego służba i jego poświęcenie były jednak możliwe tylko dlatego, że wspierała je większa miłość: „Każde prawdziwe powołanie rodzi się z daru z siebie, który jest dojrzewaniem zwyczajnej ofiarności. Także w kapłaństwie i w życiu konsekrowanym wymagana jest tego rodzaju dojrzałość. Tam, gdzie powołanie, czy to małżeńskie, do celibatu czy też dziewicze, nie osiąga dojrzałości daru z siebie, zatrzymując się jedynie na logice ofiary, to zamiast stawać się znakiem piękna i radości miłości, może wyrażać nieszczęście, smutek i frustrację” (tamże, 7).
Służba, będąca konkretnym wyrazem daru z siebie, była dla św. Józefa nie tylko wzniosłym ideałem, ale stała się regułą codziennego życia. Pracował ciężko, aby znaleźć i zaadaptować miejsce, w którym mógłby urodzić się Jezus; uczynił wszystko, co w jego mocy, aby obronić Go przed gniewem Heroda, organizując w porę podróż do Egiptu; szybko powrócił do Jerozolimy w poszukiwaniu zaginionego Jezusa; utrzymywał swoją rodzinę, pracując, także w obcej ziemi. To znaczy, dostosowywał się do różnych okoliczności, z postawą kogoś, kto nie traci ducha, gdy życie nie układa się po jego myśli: z dyspozycyjnością kogoś, kto żyje po to, aby służyć. W tym duchu Józef podejmował liczne i często nieoczekiwane podróże swojego życia: z Nazaretu do Betlejem na spis ludności, potem do Egiptu i znowu do Nazaretu, a co roku do Jerozolimy, zawsze gotowy na nowe okoliczności, nie narzekając na to, co się wydarzyło, skłonny pomóc, aby załagodzić sytuację. Można powiedzieć, że był on ręką Ojca Niebieskiego wyciągniętą ku swemu Synowi na ziemi. Powinien on być zatem wzorem dla wszystkich powołań, które są wezwane do tego, by być pracowitymi rękoma Ojca dla jego synów i córek.
Chętnie myślę o świętym Józefie, opiekunie Jezusa i Kościoła, jako o opiekunie powołań. Z jego gotowości do służby wypływa bowiem jego troska wyrażająca się w opiece. „Wstał, wziął w nocy Dziecię i Jego Matkę” (Mt 2, 14) – mówi Ewangelia, wskazując na jego gotowość i poświęcenie dla rodziny. Nie marnował czasu na zamartwianie się tym, co było nie po jego myśli, żeby nie tracili na tym ci, którzy byli pod jego opieką. Ta wrażliwa i troskliwa opieka jest znakiem właściwie realizowanego powołania. Jest świadectwem życia dotkniętego Bożą miłością. Jakże piękny wzór życia chrześcijańskiego dajemy, kiedy nie dążymy uparcie do realizacji swoich ambicji i nie pozwalamy, by paraliżowały nas nasze tęsknoty, ale troszczymy się o to, co Pan, powierza nam za pośrednictwem Kościoła! Wtedy Bóg wylewa na nas swojego Ducha, swą kreatywność, i czyni cuda, tak, jak w przypadku Józefa.
Obok Bożego powołania – które spełnia nasze największe marzenia – i naszej odpowiedzi – która przybiera formę ochoczej służby i troskliwej opieki – jest jeszcze trzeci aspekt, który przewija się przez życie św. Józefa i powołanie chrześcijańskie, naznaczając jego codzienność: wierność. Józef jest „człowiekiem sprawiedliwym” (Mt 1,19), który w pracowitym milczeniu każdego dnia wytrwale trzyma się Boga i Jego planów. W szczególnie trudnym momencie zaczyna „rozważać wszystko” (por. w. 20). Medytuje, rozważa: nie daje się opanować pośpiechem, nie ulega pokusie podejmowania pochopnych decyzji, nie podąża za instynktem, nie żyje chwilą. Wszystko cierpliwie pielęgnuje. Wie, że życie można zbudować tylko dzięki stałej gotowości do wielkich decyzji. Odpowiada to cichemu i stałemu wysiłkowi, z jakim wykonywał skromny zawód cieśli (por. Mt 13, 55), i dlatego nie inspirował ówczesnych kronik, lecz codzienność każdego ojca, każdego robotnika, każdego chrześcijanina na przestrzeni wieków. Powołanie bowiem, podobnie jak życie, dojrzewa jedynie poprzez wierność każdego dnia.
Jak pielęgnuje się tę wierność? W świetle wierności Boga. Pierwsze słowa, które św. Józef usłyszał we śnie, były zachętą, żeby się nie lękać, ponieważ Bóg jest wierny swoim obietnicom: „Józefie, synu Dawida, nie bój się” (Mt 1, 20). Nie bój się: są to słowa, które Pan kieruje także do ciebie, droga siostro, i do ciebie, drogi bracie, gdy pomimo niepewności i wahań czujesz, że nie możesz już dłużej odkładać pragnienia oddania Jemu swojego życia. Są to słowa, które powtarza ci, gdy tam, gdzie jesteś, być może pośród trudnych doświadczeń i niezrozumienia, walczysz, aby iść za Jego wolą każdego dnia. Są to słowa, które odkrywasz na nowo, gdy na drodze powołania powracasz do swojej pierwszej miłości. Są to słowa, które jak refren towarzyszą tym, którzy mówią Bogu „tak” swoim życiem, tak jak św. Józef: w wierności każdego dnia.
Ta wierność jest tajemnicą radości. W domu w Nazarecie, jak mówi hymn liturgiczny, panowała „nieskazitelna radość”. Była to codzienna i przejrzysta radość prostoty, radość odczuwana przez tych, którzy cenią to, co się liczy: wierną bliskość wobec Boga i bliźniego. Jakże byłoby pięknie, gdyby ta sama prosta i promienna atmosfera, skromna i pełna nadziei, przenikała nasze seminaria, nasze instytuty zakonne, nasze domy parafialne! Takiej radości życzę wam, bracia i siostry, którzy wielkodusznie uczyniliście Boga marzeniem waszego życia, aby Jemu służyć w braciach i siostrach powierzonych waszej trosce, poprzez wierność, która już sama w sobie jest świadectwem, w epoce naznaczonej przemijającymi wyborami i emocjami, które gasną, nie pozostawiając radości. Niech św. Józef, opiekun powołań, towarzyszy wam z ojcowskim sercem!
Rzym, u św. Jana na Lateranie, dnia 19 marca 2021 r., w uroczystość św. Józefa.
